Lê Hùng Chính - Phó Giám đốc quản lý điều hành BHXH tỉnh

Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam vừa có văn bản chỉ đạo BHXH các địa phương hướng dẫn thủ tục cho những doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi Covid-19 tạm dựng đóng BHXH. Báo Khánh Hòa đã phỏng vấn ông Lê Hùng Chính - Phó Giám đốc quản lý điều hành BHXH tỉnh về vấn đề này.

- Thưa ông, tình hình Covid-19 ảnh hưởng đến công tác thu BHXH trong thời gian qua như thế nào?

- Thời gian qua, Covid-19 đã ảnh hưởng nhiều ngành kinh tế. Điều này dẫn đến chỉ tiêu thu BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) gặp khó khăn. Tính đến hết tháng 2, trên địa bàn tỉnh thu BHXH, BHYT mới chỉ đạt 12% kế hoạch. Số người tham gia BHXH, BHYT giảm sâu so với cuối năm 2019. Toàn tỉnh có 155.100 người tham gia BHXH bắt buộc, giảm 4.723 người, BHTN giảm 4.278 người, BHYT giảm 19.284 người, BHXH tự nguyện giảm 1.080 người.

Bên cạnh đó, số nợ BHXH, BHYT là hơn 237 tỷ đồng, tăng 170 tỷ đồng so với cuối năm 2019. Các doanh nghiệp nợ chủ yếu là du lịch, thương mại, dịch vụ ăn uống. BHXH tỉnh đã nhận được rất nhiều văn bản của các ban, ngành, đoàn thể đề nghị cơ quan BHXH tỉnh hỗ trợ tháo gỡ khó khăn. Cụ thể, Hiệp hội Du lịch Nha Trang xin giãn thời gian đóng BHXH, BHYT; Công ty Cổ phần Á Châu xin chậm đóng và không tính lãi nợ BHXH, BHYT đến tháng 6-2020; Công ty TNHH dịch vụ Sao Mai báo giảm lao động, đề xuất không tính lãi BHXH đến hết năm 2020; các doanh nghiệp dệt may, chế biến dăm gỗ, chế biến hải sản… tại các khu, cụm công nghiệp đồng loạt kiến nghị chỉ đóng tiền BHXH để giải quyết chế độ BHTN cho người lao động. UBND tỉnh cũng đã có văn bản chỉ đạo cơ quan BHXH xem xét, giải quyết các kiến nghị đề xuất của các doanh nghiệp.

- Vậy BHXH tỉnh đã có những giải pháp, hướng dẫn như thế nào cho các đơn vị, doanh nghiệp thực hiện chính sách BHXH, thưa ông?

- BHXH tỉnh đã báo cáo tình hình trên với BHXH Việt Nam, UBND tỉnh. Hiện nay, BHXH Việt Nam, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã có công văn hướng dẫn việc tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với doanh nghiệp gặp khó khăn do Covid-19. Trên có sở đó, BHXH tỉnh đã có văn bản hướng dẫn các đơn vị, doanh nghiệp tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất đến hết tháng 6-2020 khi nhận hồ sơ đề nghị và không tính lãi theo quy định. Nếu hết tháng 6 dịch bệnh vẫn chưa giảm, các doanh nghiệp tiếp tục có đề nghị tạm dừng đóng thì BHXH tỉnh sẽ phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Tài chính báo cáo UBND tỉnh kiến nghị BHXH Việt Nam xem xét, giải quyết tạm dừng đóng quỹ hưu trí và tử tuất đến tháng 12-2020.

Dịch bệnh Covid-19 gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất
của doanh nghiệp và đời sống, việc làm của người lao động

Hiện nay, pháp luật không có quy định về miễn, giảm đóng BHXH mà chỉ có quy định về tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất 22%. Còn 3% quỹ ốm đau và thai sản, 0,5% quỹ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, 4,5% quỹ BHYT và 2% quỹ BHTN các đơn vị, doanh nghiệp vẫn phải đóng. Kết thúc thời gian tạm dừng đóng, các đơn vị phải thực hiện đóng bù quỹ hưu trí và tử tuất của thời gian tạm dừng đóng trước đó.

Về thủ tục tạm dừng đóng, doanh nghiệp gửi văn bản đề nghị kèm theo danh sách lao động tại thời điểm trước khi tạm dừng sản xuất, kinh doanh và tại thời điểm đề nghị; danh sách lao động thuộc diện tham gia BHXH phải tạm thời nghỉ việc tới Sở Lao động – Thương binh và Xã hội để xem xét, xác định số lao động thuộc diện tham gia BHXH phải tạm thời nghỉ việc từ 50% tổng số lao động có mặt trước khi tạm dừng sản xuất, kinh doanh trở lên. Nếu không thỏa mãn điều kiện có từ 50% tổng số lao động có mặt trước khi tạm dừng sản xuất, kinh doanh trở lên nghỉ việc thì có thể gửi văn bản tới Sở Tài chính xem xét, xác định bị thiệt hại trên 50% tổng giá trị tài sản do dịch bệnh. Trên cơ sở đó, đơn vị, doanh nghiệp có văn bản đề nghị tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất kèm theo các văn bản xác định của các sở gửi cho BHXH tỉnh giải quyết việc tạm dừng đóng.

- Đối với những lao động nghỉ việc hẳn thì giải pháp nào để đảm bảo an sinh xã hội liên tục và lâu dài, thưa ông?

- Người lao động cò thể lựa chọn tham gia BHXH tự nguyện. Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng các quyền lợi cơ bản như: chế độ hưu trí, được cấp thẻ BHYT mà không thu tiền khi đủ điều kiện nhận lương hưu, hưởng BHXH một lần (được thanh toán số tiền đã đóng nếu không tiếp tục tham gia), chế độ tử tuất (được hưởng mai táng phí và tuất 1 lần nếu không may qua đời).

Nhằm đáp ứng nhanh chóng, kịp thời yêu cầu của người dân, kể từ tháng 3-2020, BHXH tỉnh tổ chức tư vấn, thu BHXH tự nguyện trực tiếp ngay tại BHXH tỉnh hoặc chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng của BHXH tỉnh.

- Xin cảm ơn ông!

PHÚ AN (Thực hiện)