Quốc hội đã thông qua Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) với nhiều điểm mới nhằm xây dựng đội ngũ công chức chuyên nghiệp, minh bạch, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Để luật được triển khai thống nhất, Chính phủ ban hành 04 Nghị định có hiệu lực cùng thời điểm 01/7/2025. Cụ thể như sau:

Nghị định 170 về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức

Văn bản thống nhất quản lý công chức từ trung ương đến cấp xã, lấy vị trí việc làm làm trung tâm. Mọi khâu, từ tuyển dụng, bố trí, sử dụng, quy hoạch, bổ nhiệm, đều căn cứ yêu cầu vị trí và kết quả, sản phẩm nhiệm vụ. Người đứng đầu cơ quan chịu trách nhiệm bố trí, phân công đúng vị trí; các trường hợp thay đổi vị trí sẽ được xếp lại ngạch tương ứng.

Nghị định đẩy mạnh phân cấp, bỏ kỳ thi nâng ngạch và không tổ chức kiểm định chất lượng đầu vào ở cấp quốc gia; đồng thời quy định chuyển tiếp cho những trường hợp bị tạm dừng tuyển dụng trước 01/12/2024, người đang tập sự, hay xếp ngạch cho công chức giữ chức danh lãnh đạo.

Nghị định 171 về đào tạo, bồi dưỡng công chức

Nghị định nêu rõ hoạt động đào tạo, bồi dưỡng gắn chặt với vị trí việc làm và công tác sử dụng, bổ nhiệm. Công chức tự nghiên cứu, lựa chọn chương trình phù hợp, đồng thời phải hoàn thành khoá bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước sau khi được bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý.

Nghị định cũng bỏ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch, phân cấp mạnh mẽ giữa trung ương và địa phương, tăng cường ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong tổ chức lớp học.

Nghị định 172 về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức

Văn bản bảo đảm đồng bộ giữa kỷ luật Đảng và kỷ luật hành chính; lược bỏ hình thức giáng chức với công chức lãnh đạo, hạ bậc lương với công chức không giữ chức vụ.

Nghị định nêu rõ các trường hợp miễn, loại trừ, giảm nhẹ hoặc tăng nặng kỷ luật để thể chế hoá Quy định 69-QĐ/TW (sửa đổi, bổ sung tại Quy định 264-QĐ/TW) và Quy định 296-QĐ/TW năm 2025 của Trung ương Đảng.

Nghị định 173 về hợp đồng thực hiện nhiệm vụ công chức

Đây là cơ chế mới nhằm thu hút nhân lực chất lượng cao, giàu kinh nghiệm. Cơ quan nhà nước được ký hợp đồng lao động hoặc dịch vụ với nhà quản trị, doanh nhân tiêu biểu, chuyên gia, luật gia, nhà khoa học đầu ngành để thực hiện một hoặc một số nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý có tính chiến lược, đột xuất, cấp bách; hoặc thuê dịch vụ cho công việc hành chính mà đội ngũ hiện có chưa đáp ứng.

Kinh phí hợp đồng do ngân sách bảo đảm, tối đa 10% tổng quỹ tiền lương và thưởng, nằm ngoài quỹ lương và kinh phí khoán chi hành chính, được dự toán hằng năm.

Vụ Công chức, viên chức (Bộ Nội vụ) cho biết, việc Luật Cán bộ, công chức 2025 cùng bốn nghị định hướng dẫn đồng loạt có hiệu lực thể hiện bước đi quyết liệt trong cải cách chế độ công vụ, hiện thực hoá "bộ tứ trụ cột" phát triển đất nước. Khung pháp lý mới hứa hẹn nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, phục vụ hiệu quả người dân và doanh nghiệp, góp phần xây dựng nền công vụ hiện đại, chuyên nghiệp.

Việc Chính phủ đồng loạt ban hành và đưa vào hiệu lực các Nghị định 171, 172 và 173, cùng với Luật Cán bộ, công chức 2025, cho thấy quyết tâm cao trong cải cách toàn diện nền công vụ Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở cải tiến kỹ thuật hay tinh gọn bộ máy, các chính sách mới đã bước đầu đặt con người, cụ thể là đội ngũ công chức, vào trung tâm của mọi chiến lược cải cách.

Quan trọng hơn cả, việc xây dựng khung pháp lý hiện đại sẽ không còn là nỗ lực đơn độc từ trung ương mà được trao thẩm quyền rõ ràng cho địa phương. Đây chính là tiền đề để hiện thực hóa mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên”, góp phần hình thành một nền hành chính phục vụ, kiến tạo và phát triển.

Nguồn: Theo Tạp chí Lao động và Công đoàn