Trong bối cảnh các đơn vị hành chính cấp xã đang được sắp xếp lại theo hướng tinh gọn, quy mô xã, phường ngày càng mở rộng, yêu cầu đặt ra với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã cũng ngày một cao hơn.
Theo định hướng của Chính phủ, tiêu chuẩn của chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý cấp xã áp dụng như đối với tiêu chuẩn chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý tương ứng của cấp huyện hiện nay theo quy định hiện hành của Chính phủ.
Đối với các chức danh lãnh đạo, quản lý, tiêu chuẩn về trình độ chuyên môn sẽ được quy định tiệm cận hoặc tương đương với yêu cầu đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện.
Cụ thể là yêu cầu tốt nghiệp đại học trở lên. Đây là yêu cầu cơ bản và bắt buộc cho các vị trí lãnh đạo, quản lý.
Thứ hai là trình độ lý luận chính trị phải đạt chuẩn theo quy định (ví dụ: Trung cấp, Cao cấp lý luận chính trị tùy theo vị trí và cấp bậc).
Thứ ba, có kiến thức quản lý nhà nước: Có chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước theo quy định của ngạch công chức tương ứng.
Thứ tư, ngoại ngữ, tin học: Đạt chuẩn kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin cơ bản và có khả năng sử dụng ngoại ngữ (thường là bậc 2 hoặc 3 theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam) tùy theo yêu cầu vị trí.
Đối với công chức chuyên môn, nghiệp vụ, tiêu chuẩn sẽ dựa trên yêu cầu của vị trí việc làm và được quy định tương tự như công chức chuyên môn từ cấp huyện trở lên. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi vị trí sẽ có mô tả công việc và yêu cầu cụ thể về bằng cấp, kinh nghiệm và kỹ năng.
Cụ thể, tiêu chuẩn trình độ chuyên môn là tốt nghiệp đại học trở lên. Đây là yêu cầu phổ biến cho các ngạch công chức chuyên môn (chuyên viên và tương đương).
Thứ hai, chuyên ngành đào tạo phải phù hợp với vị trí công việc. Ví dụ, công chức tư pháp - hộ tịch yêu cầu bằng luật, công chức tài chính - kế toán yêu cầu bằng kế toán/tài chính.
Thứ ba, yêu cầu chứng chỉ nghiệp vụ chuyên ngành: Đối với một số vị trí đặc thù.
Ngoại ngữ, Tin học: Đạt chuẩn theo quy định của ngạch công chức.
Theo dự thảo Luật Cán bộ, công chức sửa đổi đang được thảo luận, dự kiến hệ thống cán bộ, công chức sẽ được quản lý thống nhất từ Trung ương xuống địa phương, xóa bỏ sự phân biệt giữa cán bộ, công chức cấp xã, cấp tỉnh hay cấp Trung ương.
Mục tiêu là xây dựng một đội ngũ cán bộ, công chức chuyên nghiệp, có năng lực, phẩm chất đáp ứng tốt nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo Bộ Nội vụ khẩn trương hướng dẫn tiêu chuẩn cụ thể cho đội ngũ này.
Việc nâng cao tiêu chuẩn đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính và tinh gọn bộ máy không chỉ là yêu cầu tất yếu mà còn là bước đi chiến lược nhằm chuẩn hóa và chuyên nghiệp hóa nền công vụ ở cơ sở.
Khi quy mô xã, phường tăng lên, tính chất công việc ngày càng phức tạp và đòi hỏi cao hơn về năng lực, việc đặt ra tiêu chuẩn tương đương cấp huyện là hợp lý, góp phần nâng cao chất lượng quản trị địa phương.
Nguồn: Theo Tạp chí Lao động và Công đoàn