Những năm qua, các cấp, ngành, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh có nhiều nỗ lực trong thực hiện tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người lao động (NLĐ). Từ đó, giúp họ nâng cao hiểu biết, yên tâm công tác, gắn bó với và góp phần xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong doanh nghiệp DN.
Công tác tư vấn pháp luật cho người lao động bị thiệt thòi
Tích cực phổ biến pháp luật cho công nhân
Công ty Yến Sào Khánh Hòa hiện có gần 5.000 lao động. Các chế độ, chính sách, quyền lợi của công nhân luôn được công ty thực hiện đầy đủ và nghiêm túc. Do đó, hầu hết NLĐ làm việc ở đây có cuộc sống ổn định, gắn bó với DN. Đặc biệt, NLĐ ở công ty còn nắm rõ và chấp hành nghiêm các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nội quy của DN, chế độ, quyền lợi của công nhân. Để làm được điều đó là cả một nỗ lực rất lớn từ phía lãnh đạo DN và công đoàn công ty trong việc vận động, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân. Hàng năm, công đoàn đều tham mưu cho lãnh đạo DN tổ chức tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho công nhân. Bên cạnh đó, lãnh đạo DN còn quan tâm mở các lớp cập nhật những quy định pháp luật mới để phổ biến rộng rãi đến công nhân; bồi dưỡng trình độ văn hóa, chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng làm việc cho công nhân… Ông Huỳnh Bá - Chủ tịch Công đoàn Công ty Yến Sào Khánh Hòa cho biết, để nâng cao hiểu biết và chấp hành pháp luật cho công nhân, công ty đã thành lập Tổ tư vấn pháp luật cho công nhân nhằm giúp họ cập nhật thông tin, hiểu biết rõ hơn về nghĩa vụ, quyền lợi của mình, xây dựng ý thức chấp hành pháp luật tốt hơn. Ngoài ra, công ty còn thường xuyên giải đáp những vấn đề thắc mắc về chính sách, quyền lợi một cách thỏa đáng cho NLĐ. Chính từ những việc làm đó của công ty đã góp phần không nhỏ xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong DN.
Với Công ty TNHH một thành viên phát triển trang phục phụ nữ kiểu Pháp FLD Việt Nam (khu công nghiệp Suối Dầu, huyện Cam Lâm) cũng rất chú trọng đến việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân. Chị Ngô Thị Xuân Thảo, công nhân công ty cho biết: “Tôi làm việc ở đây đã được 10 năm và năm nào công ty cũng tổ chức phổ biến pháp luật cho cho chúng tôi. Bên cạnh đó, thông qua hội nghị NLĐ, hộp thư góp ý chúng tôi tham gia góp ý xây dựng các quy định liên quan đến chế độ, quyền lợi của mình. Nhờ thế mà những quy định pháp luật cơ bản chung tôi đều nắm bắt được”…
Hướng về cơ sở để tuyên truyền
Ông Mai Xuân Trí, Phó Giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết, thực hiện “Đề án tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động cho người sử dụng lao động, NLĐ trong các loại hình DN” (gọi tắt là Đề án 31), ngành đã hướng mọi hoạt động về cơ sở để tuyên truyền bằng nhiều hình thức, nội dung phong phú. Tính đến nay, có trên 90% người sử dụng lao động được tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động và các quy định pháp luật liên quan tới hoạt động của DN (người sử dụng lao động, cán bộ nhân sự lao động, tiền lương, bảo hiểm xã hội, kế toán, công đoàn cơ sở). Đồng thời, có trên 70% NLĐ được tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động và các quy định pháp luật liên quan tới quyền và nghĩa vụ của công dân và NLĐ. Nhờ đó, góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức chấp hành pháp luật nói chung, pháp luật lao động nói riêng đối với người sử dụng lao động và NLĐ; xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong DN.
Ông Nguyễn Hòa - Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh cho biết, xác định NLĐ là đối tượng chính nên mọi hoạt động của công đoàn luôn hướng về cơ sở để sát cánh cùng công nhân. Việc tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho công nhân là một việc làm thường xuyên, liên tục của các cấp công đoàn trong tỉnh. Hoạt động này đã tác động rất rõ đến việc nâng cao hiểu biết về chính sách, chế độ, quyền lợi của công nhân. Nhưng công nhân bị thòi về quyền lợi đã tìm đến các tổ tư vấn pháp luật của công đoàn để được tư vấn, kịp thời giải quyết hài hòa. Từ năm 2012 đến nay các cấp công đoàn đã lồng ghép tổ chức hàng trăm buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho công nhân về Bộ Luật Lao động, Luật Công đoàn… góp phần nâng cao nhận thức cho NLĐ. Vào những ngày lễ lớn, các sự kiện quan trọng của đất nước, các cấp công đoàn đã tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi như: mít tinh, tọa đàm, sinh hoạt câu lạc bộ, hội thi.... Công đoàn đã phát hành hơn 4.000 tờ rơi, 100 pano tuyên truyền pháp luật lao động. Bên cạnh đó, công đoàn còn xây dựng thư mục “Tư vấn pháp luật” trên website Công đoàn Khánh Hòa thu hút trên 1.500 lượt người truy cập/ngày...
Sẽ tập trung vào doanh nghiệp ngoài nhà nước
Ông Mai Xuân Trí cho biết, hiện vẫn còn DN chưa thực sự quan tâm đến công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho công nhân. Đặc biệt là DN vốn nước ngoài, DN có dưới 20 lao động. Họ chỉ chú trọng đến lợi nhuận, ít quan tâm đến quyền lợi của NLĐ nên càng hạn chế giáo dục pháp luật cho NLĐ. Còn ông Nguyễn Hòa nhìn nhận, công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật cho công nhân trong các DN ngoài nhà nước vẫn còn ít, chậm đổi mới, nặng về triển khai bằng văn bản; một số chương trình phối hợp tuyên truyền thực hiện chưa hiệu quả... Nguyên nhân là do năng lực, trách nhiệm của một số cán bộ công đoàn trong loại hình DN này chưa cao; làm việc thiếu sáng tạo; nhiều chủ sử dụng lao động chưa tạo điều kiện và hợp tác với công đoàn trong việc vận động phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở... Bên cạnh đó, lao động ở những DN này thường xuyên biến động, đời sống của họ còn nhiều khó khăn do thu nhập thấp, giá cả leo thang; kinh phí dành cho công tác tuyên truyền pháp luật cho công nhân còn hạn chế.
Do đó, để công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho NLĐ đạt hiệu quả cao, Công đoàn tỉnh đã xây dựng Chương trình “Nâng cao nhận thức pháp luật lao động cho đoàn viên, NLĐ tại các DN ngoài nhà nước giai đoạn 2013-2018”. Theo đó, các cấp công đoàn sẽ tập trung tuyên truyền, phổ biến Bộ Luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Bảo hiểm xã hội… cho công nhân trong các DN ngoài nhà nước. Các hình thức tuyên truyền được sử dụng linh hoạt như: tuyên truyền miệng, qua hệ thống thông tin đại chúng, qua tư vấn, hòa giải, qua tủ sách pháp luật, tài liệu bỏ túi, băng đĩa CD, qua hệ thống loa truyền thanh ở DN, qua các hoạt động xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở... Ngoài ra, cán bộ công đoàn phải lắng nghe ý kiến, kiến nghị của cơ sở, của NLĐ và giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật tại DN nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp chính đáng của NLĐ. Đồng thời, khuyến khích công đoàn cơ sở xây dựng bảng tin nội bộ và tủ sách pháp luật tại cơ sở. Qua đó, giúp công nhân hiểu biết về kiến thức pháp luật, nâng cao ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật…
VĂN GIANG