ảnh minh họa Điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện (CDTP) bằng thuốc Methadone là một điều trị lâu dài, có kiểm soát, giá thành rẻ, được sử dụng theo đường uống, dưới dạng siro. Mục đích của điều trị là dự phòng lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường máu khác (viêm gan B,C…). Giúp người nghiện các CDTP giảm sử dụng ma túy, làm giảm các hành vi phạm pháp do người nghiện chích ma túy gây ra, góp phần vào việc đảm bảo an ninh, an toàn xã hội trên địa bàn dân cư. Ngoài ra, nó giúp người nghiện ma túy cải thiện sức khỏe, phục hồi chức năng tâm lý, xã hội, lao động và tái hòa nhập cộng đồng.
Đối tượng tham gia điều trị phải là người nghiện ma túy, cụ thể là nghiện heroin và tự nguyện tham gia điều trị. Việc điều trị bằng thuốc Methadone sẽ được thực hiện theo nguyên tắc bắt đầu từ liều thấp, tăng liều từ từ và duy trì ở liều đạt hiệu quả. Thời gian điều trị của phương pháp này là khá dài và phụ thuộc vào từng người bệnh. Bên cạnh việc uống thuốc, còn phải kết hợp tư vấn, hỗ trợ về tâm lý, xã hội và các dịch vụ y tế khác thì việc điều trị mới đạt hiệu quả cao. Người tham gia điều trị sẽ được bảo mật thông tin (trừ trường hợp cơ quan có thẩm quyền có yêu cầu hoặc cho người khác khi có sự đồng ý của bệnh nhân). Ưu điểm của điều trị bằng thuốc Methadone là không gây hại cho người sử dụng, người bệnh không phải dùng thuốc hướng thần khác. Nó còn giúp người bệnh chấm dứt hoặc giảm đáng kể việc sử dụng heroin, có khả năng duy trì công việc, học tập.
Tuy nhiên, để việc điều trị đạt hiệu quả, thì cần phải có sự hỗ trợ, vào cuộc của chính quyền các cấp. Cơ sở điều trị Methadone chỉ là nơi tiếp nhận, khám bệnh, điều trị nghiện heroin bằng thuốc Methadone, tư vấn và hỗ trợ tâm lý xã hội. Vì thế, sự hỗ trợ của chính quyền các cấp là thực sự cần thiết và quan trọng. Ở cấp xã, phường thực hiện các tiêu chí xét chọn cho đúng đối tượng, chỉ đạo các ngành, đoàn thể, thôn/tổ dân phố thuộc thẩm quyền phối hợp quản lý, động viên tinh thần bệnh nhân, tuyên truyền lợi ích của việc điều trị bằng Methadone, giám sát hỗ trợ bệnh nhân đang tham gia điều trị.., ở cấp huyện/thị xã, thành phố cần chỉ đạo UBND xã, phường, các phòng chức năng, các ban, ngành có liên quan xác định rõ nhiệm vụ trong công tác quản lý hoạt động điều trị nghiện các CDTP bằng thuốc Methadone, xây dựng quy chế phối hợp giữa các ngành và cơ quan liên quan trong triển khai hoạt động điều trị nghiện các CDTP bằng thuốc Methadone… Ngoài ra, gia đình, người thân của bệnh nhân cũng cần có sự hợp tác chặt chẽ với chính quyền và cơ sở điều trị bằng cách, hỗ trợ bệnh nhân tuân thủ các quy định khi điều trị bằng Methadone, chăm sóc sức khỏe, động viên tinh thần và thường xuyên thông báo về tâm lý, tình cảm, sức khỏe của bệnh nhân cho cơ sở điều trị biết để có hướng điều trị thích hợp và tốt nhất.
BS Trần Văn Tin